„Druga skóra” leczy bóle mięśni i stawów
Rozmowa z Bartoszem Olejniczakiem, fizjoterapeutą z Poradni Rehabilitacyjnej przy Szpitalu Zakonu Bonifratrów w Łodzi, który zajmuje się również plastrowaniem dynamicznym, metodą terapeutyczną opracowaną w Japonii.
Obserwując sportowców często widzimy, że są pooklejani kolorowymi plastrami – mają je na nogach, ramionach, barkach. Przyklejenie takiego plastra coraz częściej proponują nam także fizjoterapeuci, pomagający nam na przykład w rehabilitacji kończyn, kręgosłupa. O plastrach, które zawierają jakieś leki wielu z nas słyszało. Tu też tak to działa?
Nie, w plastrach stosowanych przez sportowców i dostępnych także dla każdego z nas, nie ma żadnych leków. W tej metodzie, która nazywa się Kinesio Taping lub Kinesiology Taping, a po polsku: plastrowanie dynamiczne, stosuje się oklejanie powierzchni skóry specjalnymi, elastycznym plastrami. Poprzez naklejenie plastra odpowiednią techniką, wywołujemy zmiany mechaniczne i sensoryczne (czuciowe), dające bodziec do przebudowy lub zmiany w funkcjonowaniu organizmu.
Kto wymyślił plastrowanie dynamiczne?
Kenzo Kase, japoński chiropraktyk (chiropraktyka to jedna z metod terapii manualnej, stosowanej przy leczeniu schorzeń kręgosłupa i układu ruchu), który w latach 70-tych ubiegłego wieku zaczął myśleć o nowej metodzie łagodzenia bólu. Poprosił jedną z japońskich firm, produkującą między innymi różnego rodzaju plastry i opatrunki o opracowanie specjalnej taśmy, która miałaby właściwości zbliżone do tych, jakie ma ludzka skóra. Przez lata doskonalił tę metodę i dziś jest ona szeroko stosowana na całym świecie. W Polsce pierwsze szkolenia odbyły się kilkanaście lat temu. Kinesiology Taping, który wykonujemy w naszej poradni jest rozwinięciem japońskiego systemu Kinesio Taping.
Powiedział Pan, że plaster do Kinesio Tapingu udaje naszą skórę. Z czego jest wykonany?
Z bawełny pokrytej klejem – akrylem medycznym – dzięki czemu doskonale przylega do skóry. Aktywacja kleju następuje poprzez pocieranie ułożonego na skórze plastra. Jest on wodoodporny, hipoalergiczny, przepuszczalny dla powietrza, nie jest nasączony żadnym lekiem. Właściwości plastra są zbliżone do właściwości naszej skóry: ma podobną grubość, ciężar właściwy i rozciągliwość (130-140%).
Kolor plastra ma jakieś znaczenie? Oznacza może różne rodzaje plastra?
Nic z tych rzeczy, kolor plastra nie ma żadnego znaczenia terapeutycznego. Zielony, niebieski, czarny, różowy – to zawsze ten sam plaster o identycznych właściwościach i parametrach, tylko różniący się barwą. Jeśli masz na sobie czarny plaster i widzisz kogoś z niebieskim możesz być pewien, że oklejono was dokładnie tym samym plastrem, choć może inną techniką.
Jak dokładnie działa ta druga skóra, kiedy nakleimy ją na bolącą nogę, rękę, kręgosłup?
Przede wszystkim może zmniejszyć ból, napięcie mięśniowe, stany zapalne i nienaturalne odczucia skóry, może także aktywować procesy samoleczenia. Odgrywa znaczącą rolę w usprawnianiu mikrokrążenia krwi i limfy, redukcji obrzęków i zastojów limfatycznych oraz wspomaganiu wchłaniania krwiaków. Plaster wspomaga również pracę mięśni, ułatwia ruchy, koryguje niewłaściwą pozycje stawów. I co najważniejsze jest idealną alternatywą w przypadku przeciwwskazań do innych form rehabilitacji. Kinesiology Taping można stosować w przypadku osób dorosłych, dzieci, kobiet w ciąży, osób w podeszłym wieku. Nie powoduje odczynów alergicznych lub są one minimalne i bardzo rzadko występują, terapia oddziałuje na organizm przez całą dobę. Przeciwwskazaniem do stosowania plastrowania są głównie schorzenia dermatologiczne, na przykład łuszczyca czy inne choroby skóry, trudno gojące się rany lub rany niezagojone, ewentualnie uczulenie na klej. W przypadku pojawienia się niepożądanych odczuć zaraz po oklejeniu (swędzenie, pieczenie) plaster należy natychmiast zdjąć, a skórę przemyć wodą. Oczywiście plastrowania nie można stosować u pacjenta, który jest w trakcie zabiegów rehabilitacyjnych (głównie fizykoterapii), obejmujących tę część ciała, która miałaby być przeznaczona do oklejenia. Chodzi o to, że plaster zasłoniłby część pola zabiegowego i uniemożliwił prawidłowe wykonanie zabiegu.
Przy jakich dolegliwościach może pomóc plastrowanie?
Przy dolegliwościach dotyczących głównie schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego (m.in.: kręgosłup szyjny, kręgosłup piersiowy, kręgosłup lędźwiowo-krzyżowy, stawy krzyżowo-biodrowe, obręcz biodrowa, stawy kolanowe, obręcz barkowa, „łokieć tenisisty”), stanów pourazowych (zwichnięcia i skręcenia oraz powstałe krwiaki), obrzęków limfatycznych (po mastektomii, operacji żylaków kończyn dolnych), niestabilności stawowych (rzepka), blizn czy porażeń (nerw twarzowy). Najczęstsze problemy, z jakimi zgłaszają się pacjenci to ból, ograniczenie ruchomości, zmniejszenie siły mięśniowej, utrzymujące się napięcie mięśniowe, kłopoty z wykonywaniem lekkich prac domowych i zawodowych prac fizycznych.
Jak długo trwa terapia, jak długo nosi się plaster?
Plastrowa aplikacja pozostaje na skórze pacjenta przez kilka dni, najczęściej 5-7 dni. Po tym czasie trzeba plaster usunąć, następnie ocenić efekt terapii i jeśli to konieczne, zastosować ją powtórnie, nakładając plaster niekoniecznie tą samą techniką i w ten sam sposób. W metodzie Kinesiology Taping jest 6 technik aplikacji plastrów: mięśniowa, więzadłowa, powięziowa, korekcyjna, limfatyczna i funkcjonalna. Odpowiednia technika bądź techniki oklejenia dobierane są podczas badania pacjenta w zależności od rodzaju dolegliwości.
Trzeba jakoś szczególnie przygotować się do oklejenia plastrem?
Skóra w miejscach, gdzie będzie przyklejony plaster powinna być sucha, oczyszczona, odtłuszczona, bez włosów. W miejscu aplikacji nie może być ran, uszkodzeń skóry, wypukłych znamion czy brodawek, otarć i zadrapań. Każde oklejenie poprzedzone jest dokładnym wywiadem i badaniem w celu oceny dysfunkcji pacjenta oraz analizy jego objawów i zaburzeń.
