Dzieci w domu podczas pandemii Covid-19

Epidemia koronawirusa może wywoływać w nas negatywne uczucia takie jak lęk, stres lub niepewność. Zwłaszcza dzieci silnie je odczuwają.

Każde dziecko inaczej radzi sobie z takimi emocjami, w obliczu zamkniętej szkoły, odwołanych wydarzeń i izolacji od przyjaciół może stać się nieprzewidywalne, zwłaszcza w sieci…

Poniżej prezentujemy Państwu materiały autorstwa dr  n med. A. Jarosz-Lesz  nt. cyberbullying-u oraz samouszkodzenia i autoagresji u dzieci i i nastolatków.

Cyberbullying – Czy wiesz co Twoje dziecko robi w sieci ?

Cyberbullying (agresja w sieci, cyberprzemoc)  to umieszczanie w sieci (e-maile, blogi, itp.) oszczerczych informacji, poniżających filmów lub zdjęć danej osoby. Zgodnie z pełną definicją –  jest to zachowanie agresywne mające na celu (s)krzywdzenie innej osoby przy użyciu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (internet, telefon komórkowy).

Agresja w sieci różnie jest nazywana: nękanie internetowe, prześladowanie (cyberharassment), cyberdręczenie (cyberstalking), mobbing elektroniczny (cyberbullying), agresja elektroniczna (cyberprzemoc)

Agresja w sieci przybiera różnorodne formy –  Przerabianie i publikowanie ośmieszających zdjęć, filmów, Wulgarne i złośliwe komentowanie zdjęć i wpisów. Powtarzające się głuche telefony lub telefony z pogróżkami, wulgarnymi i złośliwymi propozycjami itp.

Jak to się dzieje i jaką drogą  dziecko może być atakowane:

  • wiadomości e-mailowe
  • wiadomości nagrane na pocztę głosową telefonu komórkowego, SMS-y i MMS-y
  • komentarze do wpisów lub zdjęć w serwisach społecznościowych, na blogach, w fotogaleriach itp.
  • treści rozmów prowadzonych przy użyciu czatów lub komunikatorów
  • wpisy na stronach internetowych również zdjęcia i grafiki publikowane w sieci lub wysyłane w komunikatorach telefonów komórkowych

Dzieci będące ofiarami cyberprzemocy doświadczają wielu negatywnych konsekwencji, które utrzymują się długo po zakończeniu prześladowania, nawet w życiu dorosłym. Są to m.in.:

  • depresja i lęk, wzmożone napięcie, niepokój, utrata zainteresowań, ograniczenie aktywności, które wcześniej sprawiały przyjemność;
  • poczucie osamotnienia, obniżony nastrój mogący prowadzić do prób samobójczych
  • problemy zdrowotne, takie jak bóle głowy, problemy ze snem, bóle brzucha;
  • niska samoocena i trudności w budowaniu opartych na zaufaniu relacji z innymi ludźmi;
  • obniżenie osiągnięć szkolnych. Ofiary przemocy postrzegają szkołę jako miejsce niebezpieczne i opuszczają więcej lekcji niż ich rówieśnicy, co przekłada się w efekcie na gorsze wyniki w nauce.

Jakie zachowania Twojego dziecka powinny Cię zaniepokoić ?
Czy Twoje dziecko opowiada Ci co działo się w szkole ?
Czy łatwo się denerwuje lub zamyka się w swoim pokoju, jest nadmiernie wyciszone, smutne lub płaczliwe ?
Czy nie pojawiły się u dziecka bóle głowy,  bóle brzucha lub inne dolegliwości bólowe ?
Czy dziecko nie ma zaburzeń łaknienia – obniżony apetyt, mdłości, wymioty ?
Czy dziecko nie ma kłopotów ze snem – niemożność zaśnięcia, koszmary senne, zmęczenie poranne ?
Czy dziecko często odbiera połączenia telefoniczne, które szybko rozłącza, lub często dzwoni telefon dziecka, a ono odrzuca połączenia ?
Czy ma koleżanki, kolegów w szkole, z którymi utrzymuje przyjacielskie kontakty w czasie wolnym ?

Jak rozmawiać z dzieckiem, które mówi Ci, że jest atakowane w sieci:

  • Zapewnij je, że dobrze zrobiło, mówiąc ci o tym, co się dzieje.
  • Powiedz, że widzisz i rozumiesz, że jest mu trudno ujawnić to, co go spotkało.
  • Powiedz mu, że nikt nie ma prawa tak się zachowywać wobec niego.
  • Bądź uważny na pozawerbalne przejawy uczuć dziecka – zażenowanie, skrępowanie, wstyd, lęk, przerażenie, smutek, poczucie winy
  • Powiedz, żeby nie utrzymywało kontaktu ze sprawcą, nie odpowiadało na maile, telefony, itp.
  • Niech dziecko zmieni swoje dane kontaktowe w komunikatorach, adres e-mail, numer telefonu komórkowego itp.
  • Niech zablokuje sprawcę – jego adres mailowy, telefon, usunie go z listy kontaktów na profilu społecznościowym, ustawi komunikator tak, aby nikt spoza listy kontaktów nie mógł się z nim kontaktować
  • Nie kasujcie dowodów: e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów.
  • Jeśli osoby nękające są uczniami tej samej szkoły co Twoje dziecko – powiadom szkołę, zażądaj rozmowy z pedagogiem szkolnym
  • Jeśli dziecko czuje się zagrożone, powiadom policję

Opracowano na podstawie: 2020.c)  J. Pyżalski, „Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży”, Kraków: Impuls, 2012. Pyżalski  J, Cyberprzemoc jako nowa odsłona tradycyjnej przemocy rówieśniczej. Pediatria po dyplomie 2019;23(1)8-13


Dzieci wracają do szkoły – zwróć uwagę czy Twoje dziecko nie ma problemów z rówieśnikami

Oprócz radości spotkania z  kolegami i koleżankami po wielomiesięcznej przerwie spowodowanej epidemią, powrót do szkoły oznacza powrót do pewnych szkolnych układów i zachowań, nie zawsze przyjaznych dla Twojego dziecka. Dzieci i młodzież bywają wobec siebie agresywne. W środowisku szkolnym takie zjawisko uważane jest za normalne, a większość takich zachowań nie jest bardzo krzywdząca dla ich ofiar. Nie zawsze jednak są drobne incydenty, zdarzają się sytuacje, w których przemoc ze strony rówieśników prowadzi do poważnych zaburzeń zdrowia fizycznego (np. najczęściej spotykanych bólów brzucha, czy wymiotów kiedy trzeba iść do szkoły) i psychicznego (od zaburzeń typu depresyjnego po myśli i próby samobójcze).

Jeśli zachowania agresywne powtarzane są wobec tej samej osoby, mamy do czynienia z bullyingiem. BULLYING jest pochodzącym z j. angielskiego określeniem, tłumaczonym na język polski jako znęcanie się.

Bullying jak zjawisko społeczne określane jest jako  celowe, powtarzalne i nie prowokowane zachowania agresywne jednego lub grupy sprawców wobec ofiary; z zamiarem sprawienia jej bólu fizycznego, przykrości, poniżenia lub przerażenia jej, najczęściej w obliczu grupy „widzów” z wyraźną nierównowagą sił – niemożnością obronienia się ofiary i poczuciem bezkarności sprawcy. Oczywiście takie zachowania zdarzają się nie tylko wśród dzieci,  dotyczy to również zachowań osób dorosłych.

W środowisku szkolnym ofiarami bullyingu najczęściej zostają dzieci nieśmiałe, trzymające się na uboczu, które łatwo zastraszyć i które nie będą się potrafiły przeciwstawić przemocy. Czasami również dzieci, które się czymś wyróżniają z grupy i nie dostosowują się do oczekiwań kolegów.

Jakie zachowania są bullyingiem?

Bullying słowny (emocjonalny) – grożenie, poniżanie przez przezywanie, wyśmiewanie, robienie min i prowokowanie;
Bullying fizyczny – popychanie, plucie, kopanie, uderzanie, zabieranie i chowanie rzeczy, zmuszanie do wykonywania poniżających, ośmieszających lub odrażających czynności, w tym również seksualnych.
Bullying pośredni  może przyjmować formę obmawiania, rozpuszczania plotek, namawiania innych do izolacji ofiary, odrzucania jej i ignorowania; Może również mieć formę elektroniczną – cyber bullying to umieszczanie w sieci (e-maile, blogi, itp.) oszczerczych informacji, poniżających filmów lub zdjęć danej osoby.

Dzieci i młodzież często nie przyznają się w domu, że w szkole dzieje się coś niedobrego. Na co zwracać uwagę, aby nie przeoczyć tego, że Twojemu dziecku dzieje się krzywda ?

Czy Twoje dziecko opowiada Ci co działo się w szkole ?
Czy nie chce  rozmawiać o szkole, łatwo się denerwuje lub zamyka się w swoim pokoju, jest nadmiernie wyciszone, smutne lub płaczliwe ?
Czy nie uległy „zniszczeniu” , „zalaniu” , „zagubieniu” przedmioty zabierane do szkoły, a dziecko nie chce powiedzieć  lub niezbyt klarownie opowiada jak do tego doszło ?
Czy do tej pory schludne dziecko zaczęło wracać do domu w pobudzonych, wymiętych lub podartych ubraniach ?
Czy ma koleżanki, kolegów w szkole, z którymi utrzymuje przyjacielskie kontakty w czasie wolnym ?
Czy nie pojawiły się u dziecka bóle głowy,  bóle brzucha lub inne dolegliwości bólowe ?
Czy dziecko nie zaczęło się moczyć w nocy ?
Czy dziecko nie ma zaburzeń łaknienia – obniżony apetyt, mdłości, wymioty ?
Czy dziecko nie ma kłopotów ze snem – niemożność zaśnięcia, koszmary senne, zmęczenie poranne ?

Opracowano na podstawie: Olweus D. Mobbing. fala przemocy w szkole. Jak ją powstrzymać?, Wyd. Jacek Santorski & Co, Warszawa 2007. Pyżalski  J, Cyberprzemoc jako nowa odsłona tradycyjnej przemocy rówieśniczej. Pediatria po dyplomie 2019;23(1)8-13


Samouszkodzenia i autoagresja u dzieci i nastolatków

Czy Twoje dziecko miewa zmienne nastroje, zmieniło swój sposób ubierania – chodzi zawsze w ubraniach z długim rękawem, zaczęło nosić szerokie bransoletki na nadgarstkach ?
Zastanów się czy twoje dziecko nie prezentuje zachowań autoagresywnych.

Zachowania autoagresywne definiowane są jako umyślne uszkodzenia własnego ciała. Samouszkodzenia mogą przyjmować różne formy – od pojedynczych nacięć czy ukłuć, po regularne, głębokie nacinanie ciała pozostawiające na trwałe blizny.
Najczęściej spotykanym sposobem samookaleczeń jest nacinanie skóry głównie na obszarze przedramienia i ramienia, rzadziej nóg, przy użyciu ostrych narzędzi, takich jak : żyletka, szkło, nóż.
Większość dzieci nie odczuwa bólu fizycznego w trakcie samookaleczania. Zranienie ciała pobudza organizm do produkcji endorfin – substancji znoszących ból fizyczny i poprawiających nastrój. Ból w miejscu zranionym pojawia się ok. 1 godziny po zranieniu.
Dlatego samookaleczanie może przynieść realną ulgę na chwilę, ponieważ dziecko raniąc się rozładowuje napięcie psychiczne i uzyskuje poprawę swojego samopoczucia. Pozwala to znieść stres, zapomnieć o rozpaczy, udręce i bólu związanych z własnymi przeżyciami, kompleksami, sytuacją domową. kłopotami szkolnymi.
Niestety, konsekwencją jest poważne ryzyko uzależnienia się od tego sposobu radzenia sobie z różnorodnymi problemami.

Co może być przyczyną tego, że dziecko samo sobie robi krzywdę ?
– Zdarzyło się lub wokół dziecka dzieje się coś co je przerasta – rodzice się kłócą, albo rozwodzą, być może coś niedobrego dzieje się w szkole. Dziecko jest ofiarą przemocy fizycznej, seksualnej. Z jakiegoś powodu dziecko cierpi i czasem przypadkiem a czasem rozmyślnie kalecząc się odkrywa, że to przynosi mu ulgę, daje chwilowe poczucie panowania nad sytuacją.
– Samookaleczać się mogą dzieci cierpiące na depresję, PTSD (zespoł stresu pourazowego), w przebiegu nagłych stanów podniecenia psychoruchowego, w chorobach psychicznych (np. schizofrenii), zaburzeniach osobowości.
– Zachowania autoagresywne mogą być związane również z chorobami wrodzonymi (np. syndrom Retta, autyzm, syndrom Lascha-Nyhana) i nabytymi, tj. chroniczne zapalenie mózgu, kiła układu nerwowego oraz uszkodzenia mózgu przez szkodliwe substancje.

Rodzic, który odkryje, że jego dziecko się okalecza, powinien starać się zachować spokój. Nie wolno roztrząsać problemu przed innymi członkami rodziny, nie wolno wymuszać na dziecku obietnicy, że nigdy więcej tego nie zrobi, ponieważ jest to poza jego kontrolą. Nie wolno dziecka straszyć, zapowiadać kary w przypadku kolejnego samouszkodzenia. W rozmowach z dzieckiem warto okazywać mu zrozumienie i cierpliwość, mówić wprost o tym, że zależy nam na jego dobru i że chcemy mu pomóc, ale równolegle nalegać na wizytę dziecka u psychologa. Rodzic powinien też zdać sobie sprawę, że samookaleczanie się dziecka jest tylko zewnętrznym wyrazem poważnego problemu często dotyczącego relacji w rodzinie, środowisku dziecka a nie tylko samego dziecka. Terapia osób autoagresywnych powinna więc obejmować nie tylko osobę zaburzoną, ale całą rodzinę..  Dobrze jest też wiedzieć, że rozwiązanie problemu, nawet przy pomocy specjalisty, nie nastąpi szybko – jest to problem złożony, który wymaga czasu i pracy, najczęściej nie tylko nastolatka, ale i całej jego rodziny.

Gdzie szukać pomocy ?
Bezpłatną pomoc psychologiczną świadczą państwowe Poradnie Psychologiczno – Pedagogiczne, Poradnie Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży. Jeśli rodzice decydują się na szukanie pomocy odpłatnej – należy szukać psychoterapeuty specjalizującego się w psychoterapii dzieci i młodzieży.

Aby zapobiec takim sytuacjom należy budować atmosferę poczucia bezpieczeństwa, swobodnej komunikacji między rodzicami a dziećmi, uczyć dzieci radzenia sobie z własnymi problemami. Nawet najbardziej zbuntowany nastolatek oczekuje od rodziców zainteresowania, przytulenia, rozmowy.

 

Znajdziesz nas taże tutaj:

Copyright 2018 - Bonifratrzy - Zakon Szpitalny św. Jana Bożego

realizacja: velummarketing.pl
do góry